Tłumaczenia opisów patentowych, szczególnie z dziedzin takich jak biotechnologia, chemia, farmacja czy medycyna, z pewnością nie należą do najłatwiejszych. By profesjonalnie tłumaczyć patenty, należy ściśle przestrzegać wytycznych terminologicznych oraz być ekspertem w wąskiej dziedzinie wiedzy. Dla ułatwienia tłumaczom pracy z tego rodzaju tekstami stworzyliśmy tabelę utartych sformułowań stosowanych w ochronie patentowej wynalazków, przede wszystkim biotechnologicznych, chemicznych i farmaceutycznych. Tłumaczenia patentów z dziedziny mechaniki czy budownictwa to jeszcze inna para kaloszy (tłumaczenia techniczne), gdyż wówczas do ich przetłumaczenia trzeba zatrudnić inżyniera.
Najwięcej tego typu zleceń otrzymać można od wyspecjalizowanych kancelarii rzeczników patentowych lub od uczelni wyższych. Jeśli będziemy mieli wybitne szczęście, otrzymamy zlecenie bezpośrednio od Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Najczęściej zdarzają się zamówienia przekładów patentów z języka angielskiego, niemieckiego i francuskiego na język polski. Jeśli dany dokument ma posiadać moc urzędową, konieczne jest wykonanie przysięgłego tłumaczenia patentu. Tłumaczenia poświadczone przez tłumacza przysięgłego respektowane są przez polskie sądy oraz Urząd Patentowy RP.
Tłumaczenie patentu z angielskiego na polski wymaga stosowania konkretnych, utartych zwrotów, które – na podstawie naszego doświadczenia z klientami oraz publikacji pod redakcją Andrzeja Szewca pt. „Leksykon własności przemysłowej i intelektualnej” – przybliżamy czytelnikom w poniższej tabeli.
| Język angielski | Język polski | Komentarz objaśniający |
|---|---|---|
| assembly | zespół | |
| patent pending (pat. pend. = pat. appl.) | zgłoszony do opatentowania | o wynalazku, dla którego wniosek o udzielenie ochrony patentowej został przedłożony do rozpatrzenia; wraz z podaniem numeru ostrzega przed powielaniem produktu |
| patented | opatentowany | produkt lub sposób jego otrzymywania objęty ochroną patentową; w danym kraju nie wolno go kopiować |
| claims; revendications | zastrzeżenia | (patentowe) |
| figure; Fig. | figura; fig. | rycina zamieszczona na końcu zgłoszenia patentowego w języku urzędowym |
| drawing | rysunek | |
| form | postać | (leku, związku chemicznego) |
| method | sposób (ew.: proces) | rzadko "proces", np. w opisach przemian biochemicznych (proces fermentacji etc.) |
| formulation | formulacja | czyli: skład recepturowy danego preparatu |
| composition | kompozycja | skład (chemiczny) |
| compound | związek | w sensie chemicznym |
| device | urządzenie | błędne tłumaczenie: maszyna, narzędzie |
| step | etap | w: technologia chemiczna, patenty farmaceutyczne; błędne tłumaczenie: "krok" |
| to comprise | zawierać | |
| to consist of | składać się z | |
| agent | czynnik, środek | w sensie preparatu bądź substancji chemicznej |
| patent agent | rzecznik patentowy | |
| prior art / state of art | stan techniki | |
| person skilled in the art | znawca | |
| inventor | twórca | |
| inventive design | projekt wynalazczy | |
| use of | zastosowanie | |
| background of the invention | tło wynalazku | akurat tutaj dosłowne tłumaczenie jest dobre |
| field of the invention | dziedzina wynalazku | |
| technical field | dziedzina techniki | |
| preferred embodiments | korzystne przykłady wykonania | |
| extracted with acetone | ekstrahowano acetonem | forma bezosobowa dominuje w języku polskim |
| acidified with HCl | zakwaszano HCl | |
| according to one of preceding claims | według jednego z poprzednich zastrzeżeń | |
| including, but not limited to,... | obejmujący, w sposób nieograniczający,... | |
| preferred | korzystny | |
| preferable | korzystnie | |
| wherein | w którym; przy czym; gdzie | |
| characterized in that... | znamienny tym, że | tylko w zastrzeżeniach patentowych |
| characterized in that... | charakteryzuje się tym, że | w opisie patentowym |
| according to claim (no) | według zastrzeżenia (nr) | |
| (the pharmaceutically acceptable salts) or the combinations thereof | (farmaceutycznie dopuszczalnych soli) lub ich kombinacji | rodzajnika "the" nie tłumaczy się |
| Summary of the invention / Brief description of the invention | Podsumowanie wynalazku / Krótki opis wynalazku | |
| What I claim is: | Zastrzeżenia patentowe: | |
| patentee | właściciel patentu | |
| patent-roll(s) | rejestr patentów | |
| alkyl | alkil | nie dodaje się słów, np. błędny byłby zapis tłumaczenia jako "grupa alkilowa" |
Miłej lektury!